Dominante perspectieven zijn gevaarlijk. Ze kunnen een corporatie uit evenwicht brengen. Tegenover elk perspectief staat immers een ander perspectief dat ook van waarde kan zijn. Wat zijn nu de dominante perspectieven bij corporaties?
In mijn tijd als bestuurder bij Lieven de Key omarmden we tegenstellingen. Een goed gesprek, een doordacht besluit, kan alleen worden genomen als alle relevante perspectieven zijn ingebracht. Meestal zorgt elke afdeling voor de inbreng van haar perspectief. Maar heeft het ook oog voor andere perspectieven?
Om hierover meer inzicht te verkrijgen, is het ‘4-perspectieven model’ ontwikkeld. Centraal staan de ‘as van het organiseren’ en de ‘as van het presteren. In een assenmodel vormen ze vier kwadranten. Elke as representeert twee ‘tegenhangers’.
De linker kwadranten hebben vooral betrekking op structuur en het (maatschappelijk en wettelijk) domein. De rechter kwadranten gaan vooral over identiteit en cultuur.
Met dit schema wordt bewustzijn gecreëerd van de voornaamste perspectieven van corporaties. Bij elke onderwerp kan de vraag gesteld worden of alle perspectieven zijn gewogen.
Let op, de corporatie moet ‘in control’ zijn. Het wordt vaak geroepen, en terecht. Maar te veel control kan leiden tot starheid, waardoor de corporatie niet mee kan bewegen met haar omgeving.
Vertaling naar organisatiestructuur
Corporaties zijn in feite al langs deze perspectieven georganiseerd. In onderstaand plaatje zijn de belangrijkste afdelingen van corporaties gepositioneerd. Hierbij heb ik een aantal thema’s benoemd die daarbij nu dominant zijn.
Hoe je op basis van deze perspectieven uiteindelijk tot besluiten komt, hangt af van de missie en visie van de corporatie en de ontwikkelingen in de omgeving. En het begint er natuurlijk mee dat het bestuur er voor zorgt dat alle perspectieven zijn gewogen. Maar bottom line is dit een plaatje dat elke medewerker kan helpen bij het voeren van het juiste gesprek. Dat was ook precies de reden dat het 4 perspectieven model is ontwikkeld.
Let op, we moeten ons geld vooral in nieuwbouw investeren. Maar de maatschappij vraagt nu toch vooral verduurzaming van ons bezit? Beide zijn waar, het gaat er vooral om de afwegingen hierin samen te maken.
Bestuurlijke taakverdeling
Deze week zag ik toevallig de taakomschrijving van een nieuwe, tweede bestuurder bij Stadgenoot. Hij is ‘verantwoordelijk voor Financiën, Klant & Woning, Risk & Audit, Juridische Zaken, Interne Services en Informatietechnologie (IT)’. Deze verantwoordelijkheden liggen met name in de bovenste kwadranten. De andere bestuurder zal dus wel de onderste kwadranten gaan bedienen. Het is daarmee gelijk helder welke perspectieven ieder zal inbrengen. Maar nog belangrijker voor het bestuur is natuurlijk dat telkens alle perspectieven goed worden gewogen. En dat maakt besturen ook zo uitdagend.
strategie | positionering 