Honderden bedrijven met vastgoed noemen zich een ‘woningcorporatie’ (of iets dat daar op lijkt). Waarom doen ze dat eigenlijk?
Corporaties hebben ieder een eigen, onderscheidende historie, ze willen allemaal iets anders betekenen voor hun omgeving en kijken verschillend aan tegen hun toekomst. De enige overeenkomst tussen corporaties is dat zo ooit toelating hebben aangevraagd. Een toelating die toegang geeft tot bepaalde subsidies en tot de kapitaalmarkt. Een toelating die tegelijkertijd grenzen stelt aan wat je mag doen en eisen stelt aan de governance. Maar die toelating schrijft niet voor wat een corporatie móet doen en hoe ze dat doet; dat is de bestuurlijke verantwoordelijkheid van elke corporatie afzonderlijk.
Is er daarom wel een goede reden om allemaal onder dezelfde naam te functioneren? Onze klanten lijkt het niet veel te schelen. Je hoort nog vaak zeggen dat ze bij de ‘woningbouw’ zitten. Na reeksen van fusies weten ze ook niet meer hoe hun huiseigenaar heet. In de pers is de verzamelnaam ‘corporatie’ favoriet, vooral als er ergens iets fout gaat.
Een bezoek aan de websites van een aantal corporaties, levert een diverser beeld op. Ymere en Eigen Haard noemen zich ‘maatschappelijk ondernemer’. Ook Volkshuisvesting in Arnhem positioneert zich zo. Woonbron ziet zich als een ‘co-producent voor klant en stad’. De Woonplaats noemt zich een ‘vastgoedonderneming met een maatschappelijke doelstelling’. Daartegenover staat dat De Alliantie en Portaal zich weer wel ‘woningcorporatie’ noemen. Onze eigen koepel Aedes heeft ooit de term ‘woonmaatschappij’ gexefntroduceerd maar gebruikt nu weer de verzamelnaam ‘corporaties’.
Blijven we elkaar woningcorporatie noemen of komt er meer onderscheid? Ik vermoed dat de verschillen groter worden. Sommigen corporaties zullen terugvallen op de rol die hen na de 2e oorlog is toegekend, die van vastgoedonderneming en verhuurder. Anderen zuln juist het begrip ‘maatschappelijke onderneming’ voorzien van een nieuwe lading die past bij de 21e eeuw. Ik ben benieuwd wat voor begrippen dat oplevert. Mag ik een voorspelling doen?
Ik denk dat het begrip ‘woon-trust’ steeds vaker valt. In een trust wordt vermogen beheerd met een bepaald doel. In feite kenmerkt dit de corporaties nu. Een eeuw lang hebben ze het vermogen opgebouwd om huizen te bouwen en te beheren. Er komt nu een eeuw aan waarin ze dit opgebouwde vermogen als een ‘trust’ duurzaam moeten beheren. Daarmee moeten corporaties niet alleen hun naam veranderen maar ook een primaire manier van denken en werken. Een uitdaging, lijkt me!
De tekst van deze blog is eerder gepubliceerd in een column van het Tijdschrift voor de volkshuisvesting
strategie | positionering 